Φωτοδημοσιογραφία ...τα "μάτια μας" στον κόσμο!

Η φωτογραφία έχει επηρεάσει τον τρόπο που πολλοί πολιτισμοί σε όλο τον κόσμο, καταλαβαίνουν, μαθαίνουν και αντιλαμβάνονται τον κόσμο τους. Ένας από τους πιο ενδεικτικούς τομείς για αυτό το παράδειγμα είναι η φωτοδημοσιογραφία, (photojournalism).

Η φωτοδημοσιογραφία είναι η χρήση φωτογραφιών από κοινού με την υποβολή άρθρου, έκθεσης ειδήσεων στα μέσα, όπως οι εφημερίδες, τα περιοδικά, οι τηλεοπτικές ειδήσεις ακόμα και η υποβολή ρεπορτάζ η άρθρου στο Διαδίκτυο. Η ενσωμάτωση των φωτογραφιών στις εκθέσεις ειδήσεων είναι τόσο πανταχού παρούσα που μια ιστορία χωρίς φωτογραφίες σε ένα σύγχρονο ακροατήριο θα ήταν ελλιπής, είναι σαν να παίρνεις μόνο τη μισή ιστορία. Οι καταναλωτές εξαρτώνται από τους φωτοδημοσιογράφους για να τους φέρουν τις εικόνες που θα επιτρέψουν σε αυτούς να αισθανθούν συνδεμένοι με τις μακρινές πραγματικότητες και ακόμα να κατανοήσουν αυτές τις πραγματικότητες.

Η φωτοδημοσιογραφία διαχωρίζει τον εαυτό της από άλλες μορφές επαγγελματικής φωτογραφίας από την εμμονή της στις αρχές της δημοσιογραφίας: επικαιρότητα, ακρίβεια, δίκαιη αντιπροσώπευση του πλαισίου των γεγονότων και των γεγονότων που αναφέρονται, και υπευθυνότητα στο κοινό. Ενώ ένας γαμήλιος φωτογράφος π.χ μπορεί να φωτογραφίζει ένα πραγματικό γεγονός, η ευθύνη του είναι στον πελάτη και την παρουσίαση που ο πελάτης θα επιθυμούσε να δει. Ένας δημοσιογράφος, από την άλλη, δεν μπορεί να κρατηθεί στις απαιτήσεις του φωτογραφικού θέματος, αλλά θα πρέπει να ενδιαφερθεί για την παραγωγή των επακριβών ειδήσεων για το κοινό

Εκτός από την ακρίβεια, ο φωτοδημοσιογράφος πρέπει να είναι προσεκτικός για να μην αποκλείσει τα σημαντικά μέρη του πλαισίου του γεγονότος που φωτογραφίζονται. Μια φωτογραφία ενός μεμονωμένου στασιαστή που σπάζει ένα παράθυρο καταστήματος μπορεί να μοιάσει με μια απομονωμένη πράξη εγκληματικότητας εάν ο φωτοδημοσιογράφος δεν το παρουσιάσει στα πλαίσια ενός μεγαλύτερου κοινωνικού γεγονότος του οποίου η σημασία υπερβαίνει τη μεμονωμένη πράξη. Η ετοιμότητα στην φωτοδημοσιογραφία , μαζί με την τρέχουσα τροχιά της, εξαρτάται πολύ από τις τεχνολογικές εξελίξεις στη φωτογραφική μηχανή. Από τον πόλεμο της Κριμαίας, στα μέσα του 19ου αιώνα , οι φωτογράφοι χρησιμοποιούσαν τη νέα τεχνολογία της φωτογραφικής μηχανής για να καταγράψουν τις εικόνες των βρετανών στρατιωτών. Εντούτοις, η διαδεδομένη χρήση των φωτογραφικών μηχανών ως τρόπου μεταφοράς των ειδήσεων δεν ήρθε μέχρι την εμφάνιση μικρότερων και πιο φορητών φωτογραφικών μηχανών που χρησιμοποιούσαν το φιλμ για να καταγράψουν τις εικόνες. Η εμφάνιση της φωτογραφικής μηχανής Leica 35 χιλ. τη δεκαετία του '30 το κατέστησε εφικτό για τους φωτογράφους να κινηθούν γρήγορα με τη δράση, παίρνοντας εικόνες των γεγονότων καθώς κινούνταν. Οι εφημερίδες εκμεταλλεύτηκαν γρήγορα αυτήν την φορητότητα, και έντυπα όπως το Life το Sports Illustrated και η Daily Mirror εδραίωσαν τη φήμη τους στις άμεσες και έγκαιρες εικόνες των θεμάτων που ενδιέφεραν τους αναγνώστες τους. Στην πρώτη χρυσή εποχή της φωτοδημοσιογραφίας , που διάρκεσε από τη δεκαετία του '30 μέχρι τη δεκαετία του '50, φωτογράφοι όπως ο Robert Capa και ο Alfred Eistenstaedt έγιναν πολύ γνωστά ονόματα στο διψασμένο για ειδήσεις καταναλωτικό κοινό. Ο Capa θα ιδρύσει αργότερα, μαζί με τρείς άλλους φωτοδημοσιογράφους, τo Magnum agency , που υποστήριξε τους φωτοδημοσιογράφους και διαπραγματεύτηκε, πετυχαίνοντας να τα πάρει, τα πνευματικά δικαιώματα των εικόνων τους.

Προς το τέλος της δεκαετίας του '70, η πολιτιστική σημασία της φωτοδημοσιογραφίας άρχισε να αναγνωρίζεται από τον κόσμο της τέχνης, και στους φωτοδημοσιογράφους δόθηκε η προοπτική για εκθέσεις στα μουσεία και τις γκαλερί . Φωτοδημοσιογράφοι όπως ο Don McCullin έτυχαν μεγάλης αναγνώρισης μέσα από εκθέσεις τους σε ολόκληρη την αμερικανική ήπειρο. Σήμερα, τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα μουσεία σε όλο τον κόσμο αφιερώνουν μια περίοδο του χρόνου στους φωτοδημοσιογράφους και τους φωτογράφους γεγονότων(documentary photographers) .

Με την εισαγωγή της ψηφιακής κάμερας, ο φωτοδημοσιογράφος έχει αυξήσει κατά πολύ την ικανότητά του στην υποβολή εκθέσεων-άρθρων της τελευταίας στιγμής ειδήσεων, από όλο τον κόσμο. Χωρίς πλέον τον περιορισμό της εμφάνισης του φιλμ οι ψηφιακές κάρτες μπορούν να αποθηκεύσουν πάνω από χίλιες εικόνες(19,000 εικόνες η νέα 64GB XTRA ELITE CF, Ιούνιος 2008!!) και είναι λιγότερο ευαίσθητες στο φώς και στην έκθεση ακτίνων X των αερολιμένων. Με μια ασύρματη σύνδεση στο Διαδίκτυο, ένας φωτοδημοσιογράφος μπορεί να στείλει τις εικόνες του από τον τομέα που δρα, στο συντάκτη του, σε ελάχιστα δευτερόλεπτα αργότερα, από την αρχική σύλληψής τους. Σαν μέσο, η ψηφιακή φωτογραφία έχει ανοίξει νέους τρόπους για τη συλλογή και παρουσίαση των ειδήσεων, από τα μικρά ενημερωτικά δελτία ιδιωτικών news web pages, μέχρι και απευθείας σύνδεση σε blogs. Αυτοί οι νέοι «χώροι» ειδήσεων, παρουσίασης γεγονότων, σημαίνουν μια αυξανόμενη αγορά και έναν επιταχυνόμενο ρυθμό για τη μετάδοση των ειδήσεων μέσω των φωτογραφικών εικόνων.

Πολεμική φωτογραφία… η φωτογραφία του πόνου.

Η πολεμική φωτογραφία συλλαμβάνει τις εικόνες μιας ένοπλης σύγκρουσης, αλλά και της ζωής των απλών ανθρώπων, σε εμπόλεμες περιοχές. Η πολεμική φωτογραφία απεικονίζει το τρόμο του πολέμου, που στον μαύρο καμβά του όμως, υπάρχουν και οι ανιδιοτελείς πράξεις της θυσίας. Αντίθετα από τα έργα ζωγραφικής ή τα σχέδια του πολέμου, οι πραγματικές εικόνες δεν αλλάζουν εύκολα στις φωτογραφίες. Οι φωτογράφοι που συμμετέχουν σε αυτά τα μέρη μπορούν να βρεθούν αντιμέτωποι πολλές φορές με τον κίνδυνο να χάσουν την ζωή τους στην προσπάθεια τους να πάρουν εικόνες από την εμπόλεμη ζώνη. Οι δημοσιογράφοι και οι φωτογράφοι προστατεύονται από τις διεθνείς συμβάσεις στα πεδία των εχθροπραξίων, αλλά η ιστορία δείχνει ότι θεωρούνται πολύ συχνά στόχοι από τις αντιμαχόμενες ομάδες . Μερικές φορές για να παρουσιάσουν την σκληρότητα των αντιπάλων τους και άλλες φορές για να αποτρέψουν τα γεγονότα από το να γνωστοποιηθούν μέσω των φωτογραφιών . Η πολεμική φωτογραφία έχει γίνει πολύ πιο επικίνδυνη με τις ένοπλες τρομοκρατικές ομάδες μιας ένοπλης σύγκρουσης δεδομένου ότι μερικοί τρομοκράτες στοχεύουν τους δημοσιογράφους και τους φωτογράφους. Στο δεύτερο πόλεμο του Περσικού Κόλπου, διάφοροι φωτογράφοι συνελήφθηκαν και εκτελέσθηκαν από τρομοκράτες ή πυροβολήθηκαν από ελεύθερους σκοπευτές.

Emmanouel